Nieuwe wet op btw-vrijstelling voor medische zorgen

Bron: Taxwin

De nieuwe wet die de btw-vrijstelling voor medische zorgprestaties fors inperkt, is inmiddels in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Wat verandert er precies vanaf wanneer en wat moet u hierover weten?

Wat was het klassieke Belgische standpunt?

De medische beroepen

Om de draagwijdte van de btw-vrijstelling voor de diverse medische en paramedische beroepen te beoordelen, maakt men in België traditioneel een onderscheid tussen de medische beroepen en de paramedische beroepen.

Die laatste groep werd vervolgens onderverdeeld in zij die erkend en gereglementeerd waren en de andere. Even kijken hoe die diverse btw-regelingen er momenteel uitzien om vervolgens na te gaan wat er precies gaat veranderen.

>Artsen, tandartsen en kinesitherapeuten:

Dat is duidelijk. Die zijn in principe vrijgesteld van btw. Ze moeten dus m.a.w. geen btw aanrekenen op hun erelonen.

Tenzij voor de esthetische ingrepen?

Ja, maar dat is dan alleen voor de artsen en dus niet voor de tandartsen en de kinesitherapeuten. Sinds 1 januari 2016 zijn artsen inderdaad niet meer vrijgesteld van btw voor louter esthetische ingrepen en behandelingen waarvoor niet in een terugbetaling voorzien is door de verplichte ziekteverzekering.

>Vroedvrouwen en verpleegkundigen?

Hetzelfde! Ook zij zijn dus m.a.w. vrijgesteld van btw op hun prestaties. Hetzelfde geldt overigens ook voor de zorgkundigen.

De paramedische beroepen

Erkend of niet? Dat is voor deze categorie op dit moment dus inderdaad het bepalende criterium.

Om te beoordelen of een paramedisch beroep vrijgesteld is van btw of niet, wordt in België traditioneel een onderscheid gemaakt tussen de door de minister van Volksgezondheid erkende en gereglementeerde paramedische beroepen enerzijds en de niet-erkende paramedische beroepen anderzijds.

>Enkel de erkende zijn vrijgesteld?

Inderdaad. Enkel de erkende en gereglementeerde paramedische beroepen, zoals diëtisten, logopedisten, podologen, ergotherapeuten, enz., genieten de btw-vrijstelling en moeten dus geen btw op hun prestaties aanrekenen.

>De niet-erkende moeten wel btw aanrekenen?

Ja, het gaat dan onder meer om osteopaten, chiropractors en acupuncturisten.

Regeling vernietigd

Deze regeling kon niet meer door de beugel. Het onderscheid dat men in België maakte tussen de zorgverleners was niet conform de Europese btw-richtlijn, aldus het Europees Hof van Justitie (HvJ, 27.06.2019, C-597/17) .

Als gevolg daarvan heeft het Grondwettelijk Hof, dat de prejudiciële vraag ter zake gesteld had aan het Europees Hof van Justitie, die bepalingen vernietigd (GwH, 05.12.2019) .

Krachtlijnen van de nieuwe wettelijke regeling

Geen onderscheid meer tussen zorgverleners

Vrijstelling voor elke zorgverstrekker! Dat is inderdaad het eerste dat opvalt. De btw-vrijstelling hangt voortaan niet meer af van de hoedanigheid van de individuele zorgverstrekker.

Het zgn. personele toepassingsgebied van de btw-vrijstelling wordt dus uitgebreid in die zin dat elke individuele zorgverstrekker de btw-vrijstelling kan genieten, dus ook de niet-erkende en niet-gereglementeerde paramedische beroepen.

Voorwaarden voor de niet-erkende?

Zij zullen ook de btw-vrijstelling genieten als zij:

• houder zijn van een certificaat afgeleverd door een instelling erkend door een bevoegde overheid van het land waar die instelling gevestigd is: dat hoeft dus niet noodzakelijk België te zijn;

én

• op basis van dat certificaat beschikken over de noodzakelijke kwalificaties om medische verzorging te verlenen waarvan het kwaliteitsniveau voldoende hoog is vergeleken met dat van de erkende zorgverleners. Enkel btw-vrijstelling voor behandelingen met therapeutisch doel.

Forse inperking van de vrijstelling

Waar het personele toepassingsgebied van de btw-vrijstelling uitgebreid wordt, wordt het zgn. materiële toepassingsgebied dus fors ingeperkt.

Zo zal de btw-vrijstelling niet meer van toepassing zijn op ingrepen en behandelingen zonder therapeutisch doel.

Wat is therapeutisch?

Dat zijn prestaties die tot doel hebben om de diagnose, de behandeling, de verzorging en, voor zoveel mogelijk, de genezing van ziektes, letsels, aangeboren afwijkingen of andere gezondheidsproblemen te verwezenlijken, alsook de bescherming, het behoud of herstel van de gezondheid van personen.

HvJ, 10.09.2002, C-141/00, Kügler; HvJ, 06.11.2003, C-45/01, Dornier; HvJ, 21.03.2013, C-91/12, PFC Clinic AB

Wat is niet therapeutisch?

Dat zijn in eerste instantie de louter esthetische prestaties, maar het gaat de facto veel verder dan dat. Zo worden ook de volgende ingrepen en behandelingen geacht geen therapeutisch doel te hebben, met als gevolg dat die niet meer vrijgesteld zijn van btw:

• een arts die een medisch deskundigenrapport opstelt;
• een tandarts die tanden bleekt;
• een kinesitherapeut die in zijn hoedanigheid van personal coach diensten van algemene sportbegeleiding verstrekt;
• een arts die een medisch onderzoek verricht met het oog op het verkrijgen van een levensverzekering of die een attest moet afleveren om te mogen sporten bij de sportclub.

Stof voor veel discussie!

Inderdaad. Er gaan heel wat ingrepen of prestaties zijn waarover discussie of twijfel zal bestaan of ze al dan niet een therapeutisch karakter hebben. De wettekst zelf geeft daar geen uitsluitsel over.

Voor de behandeling van alle praktische toepassingsvragen die voortvloeien uit deze nieuwe wetgeving wordt de hete aardappel doorgeschoven naar de Btw zelf. Die zal, in overleg met de actoren binnen de gezondheidssector, moeten oordelen of een behandeling of ingreep al dan niet een therapeutisch karakter heeft.

Niet vrijgesteld is 21% btw?

Dat klopt. Als er geen therapeutisch karakter is, dan zal de zorgverstrekker 21% moeten rekenen op de behandeling of ingreep.

Tenzij toepassing gemaakt zou kunnen worden van de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen (art. 56bis W.Btw) . Dat zal het geval zijn als de omzet behaald uit de niet-therapeutische prestaties de drempel van € 25.000 exclusief btw niet overschrijdt.

Ook impact op ziekenhuizen?

Zeker. Ook zij zullen hun diensten enkel nog van btw kunnen vrijstellen als er een therapeutisch doel aan verbonden is.

In dat opzicht zijn de regels die van toepassing zijn op de individuele zorgverstrekkers mutatis mutandis ook van toepassing op de medici en paramedici die werkzaam zijn in een ziekenhuis.

Bovendien zullen de verhuur van tv op de kamer, de exploitatie van de bezoekersparking en kappers- of manicurediensten voor de patiënten eveneens aan btw onderworpen worden.